Er veranderen continu dingen in Berlijn, maar sommige zijn zo onwaarschijnlijk dat je ze ineens met schrik opmerkt. Dat Tacheles ontruimd is bijvoorbeeld (schijnbaar al in 2012; ik ben er al jaren niet meer geweest). En, nog schokkender wat mij betreft, dat de iconische, gigantische tekeningen van Blu bij de oever van de Spree zijn verdwenen. Nooit kan onze blik vanaf de Oberbaumbrücke en vanuit de U-bahn meer vallen op de man zonder hoofd die met een gouden ketting om zijn polsen zijn das recht schuift, of op de twee wezens naast hem, die elkaar de huid van het hoofd proberen te trekken. Het lijkt onvoorstelbaar, maar het is waar.
En de redenen? Tacheles is zoals vele panden in de stad, uiteindelijk toch verkocht aan projectontwikkelaars. Zij gaan op deze centrale locatie in de stad winkels, bureaus en appartementen vestigen. Iets vergelijkbaars bepaalde het lot van de tekeningen van Blu – al heeft hij ze vorig jaar overnight zelf met zwart laten overschilderen. Op de vlakte tussen de Spree en de Schlesische Strasse naast ‘zijn’ muren, zal een appartementencomplex gebouwd worden. Blu wilde verhinderen dat de eigenaars van de appartementen als enigen naar zijn werk konden kijken. Zijn werk was voor iedereen, of voor niemand – niet het exclusieve bezit van een groep bevoorrechte welgestelden. Wat nu rest is een zwart vlak waarin je, als je je best doet, nog de contouren van de oorspronkelijke tekening kunt herkennen. En een meer dan levensgrote middelvinger.
De klassenstrijd gaat verder, en er vallen serieuze slachtoffers in het stadsbeeld. Ik vraag me ernstig af wat daarvan op de lange termijn de gevolgen zijn. Wat is werkelijk investeren in een stad?
