Personages

Soms krijg je een verhaal in de schoot geworpen. En hoewel ‘echt gebeurd nog geen literatuur is’ om Gerard Reve te parafraseren (Zelf schrijver worden, 1985), lijkt de levenshouding van sommige mensen dermate veel op die van een personage, dat ze er om lijken te vragen als zodanig beschreven te worden. Alsof ze de aandacht, nog meer aandacht, alsmaar meer aandacht nodig hebben, er op traumatiserende wijze van verstoken zijn geweest en er nu bodemloos verslaafd aan zijn. Dat geldt ook voor degenen die hun eigen leven bij elkaar verzinnen terwijl ze het leven, het deels dus zelf al schrijven. Zij zijn personages op zoek naar een schrijver en tragisch, in hun gehele wezen. Hun verhaal mag een bron van inspiratie zijn, op zichzelf al fantasie, het staat op gespannen voet met de realiteit, ook die van anderen om hen heen. Dit is de schaduw, de pijnlijke, donkere kant van de verbeelding.
Op de momenten dat ik over hen hoor vertellen of dergelijke personages ontmoet, voel ik woede opkomen, en medelijden met de mensen die dicht bij hen staan, die door hen belogen, geraakt en gekwetst worden. Voor truth stranger than fiction past dan geen genade, wat mij betreft. Want een geweten hebben, is: het geheugen zijn, aan de dingen herinneren. Zien, en opschrijven. Dat voelt voor mij als een verplichting, iets dat vooraf moet gaan aan het vergeten. Een waarschuwing die waarschijnlijk te laat komt voor de betrokkenen, maar van betekenis kan zijn voor iedereen die na en naast ons leeft. En dan schrijf ik, ten koste van de ‘schande’ of het verwijt van verraad. Het schrijven heeft zijn prijs, en ik ben bereid te betalen.