Polaroid van de dag

Ieder nieuw jaar, ieder nieuw academisch jaar, ieder nieuw levensjaar, heb ik mezelf voorgenomen eens wat minder te zeggen. Ik praat te veel, hoor me zelf te graag praten – en dan schrijf ik nog bovendien. Vandaag werd ik ineens doodmoe van mijn eigen woorden. Het wordt hoog tijd dat ik eens ga zwijgen, want het kan bijna niet anders of dat is mijn ware talent.

‘In het Westen is de spiegel hoofdzakelijk een narcistisch ding: je denkt uitsluitend aan de spiegel als weerspiegeling van jezelf; maar in het Oosten lijkt het wel of de spiegel leeg is; hij is juist het symbool van de leegte van de symbolen (‘de geest van de volmaakte mens’, zegt een meester van de Tao, ‘is als een spiegel. Hij heeft nergens greep op maar weert evenmin iets af. Hij ontvangt, doch blijft open.’) De spiegel vangt slechts andere spiegels en die oneindige reflectie is nu juist de leegte (of de vorm natuurlijk). Zo herinnert de haiku ons aan dat wat ons nooit overkwam; we herkennen daarin een herhaling zonder oorsprong, een gebeurtenis zonder reden, een geheugen zonder persoon, een woord waarvan de trossen zijn losgegooid.’
[Roland Barthes, ‘De gebeurtenis’ in: Het rijk van de tekens, p. 81-82]

Collega J. werkt vanavond de notulen uit van de algemene ledenvergadering van zijn schaakclub, die gisteravond plaatsvond. Hij vertelde er smakelijk over en sprak over het hernieuwd ingevoerde ‘verslag van de materiaalman’, die overigens erelid van de club was. Behoudens de voorraad, de kwaliteit van de borden, klokken en stukken en de raadsels rondom enkele uitgeleende borden, maakte de materiaalman ook melding van de stukken die in reparatie waren. Het meest kwetsbare stuk bleek het paard te zijn, omdat het gelijmd is en tegelijkertijd een stevige greep tussen duim en wijsvinger toestaat. Ik lachte om zijn verhaal. Maar vanavond drongen de mogelijke gevolgen van de paardensprong pas echt tot me door, en herkende ik ook uit eigen ervaring de blessuregevoeligheid door serendipiteit. Ik kan beter wat pionnetjes gaan verplaatsen.

Misschien hebben we voor de laatste keer deze zomer in open water gezwommen vandaag. Het was al flink afgekoeld. Maar zo koud als de witte vingers van J. suggereren? Nou nee. Hij heeft ze gelukkig nog, dus maakt u zich geen zorgen.