In Japan zijn ze dol op Dick Bruna, Gerrit Rietveld en Scandinavisch design. Het zal iets met de ogenschijnlijke eenvoud, de harmonie en de rust te maken hebben – en met het ontbreken daarvan in Japan. Wat is ‘Scandinavisch design’ eigenlijk en onderscheidt het design van Noren, Zweden, Finnen en Denen zich nog van elkaar? Geen idee. We bezochten in Kopenhagen maar een (1) winkel waar meubels, servies, vazen, gordijnen en kleding van Deense ontwerpers werden verkocht.
Wel keek ik vanuit ons appartement iedere ochtend bij het ontbijt tegen een gevel aan met daarop iets dat je met enige goede wil ‘Deens design in graffiti’ zou kunnen noemen. Een tekst in blauwe letters op een witte ondergrond, een persoonlijk handschrift in blokletters, een beetje zoals het mijne. We probeerden te begrijpen wat er stond, maar het Deens bleef voor ons die dagen een groot raadsel. Op de een of andere manier leek het daardoor ook moeilijker de stad in zijn ware aard te doorgronden.
Toen we in de richting van de wijk Frederiksberg liepen, zagen we nog een aantal van die teksten in dat kenmerkende blauwe blokschrift, en die waren al even moeilijk te volgen. Pas na terugkeer in Nederland schakelde ik een vertaalmachine in.
‘Ik droomde belangrijk en mooi’, ‘Ik voel me bijna altijd eenzaam’ en iets over fietsen en een vader, of een ontmaagding, dat is me nog steeds niet helemaal duidelijk.
Het zijn teksten van Gudrun Hasle zo ontdekte ik vandaag: een Deense kunstenaar die worstelt met relaties en haar geestelijke gezondheid maar vooral met… dyslexie. En precies om die reden heeft ze gekozen voor de geschreven taal als uitdrukkingsvorm. Ze schrijft teksten die ze zelf moeilijk kan lezen, soms in een mengeling van Deens en Engels en in beide gevallen vol spelfouten.
‘I m sjor ju kant not ret dis’ zegt ze op haar website.
Haar kwetsbare kreten, de sporen van haar moeizame leven zijn verspreid over de stad en alleen te vinden voor de oplettende voorbijganger. De teksten zijn haast bescheiden in het straatbeeld aanwezig, zo geschilderd dat je ogen er niet van gaan prikken of je niet meer scherp kunt stellen – vaak het effect van de zoveelste clichématige, spetterende tag in gettoblasterformaat. Hasles teksten zijn eenvoudig, pijnlijk eenvoudig.
