‘Eindeloos gepuzzel leverde slechts het besef op dat geen enkel narratief het waard was aan de veelheid aan indrukken te worden opgedrongen. Het was wellicht vanaf het begin af aan onvermijdelijk: in de poging de nuance te nuanceren valt de werkelijkheid in al haar afzonderlijke stukken uiteen. Aforisme en fragment zijn daarmee de laatste vluchtheuvels geworden voor mijn onbenullige overpeinzingen over dit onderwerp, al heb ik ze waar mogelijk met touw en plakband of een pistool op de slaap alsnog gedwongen alinea’s te vormen. Deze tien paragrafen zijn de puinhopen van een poging de betekenislagen van een enkel woord af te pellen. De witruimtes mogen benadrukken hoeveel ongezegd blijft omdat ik het simpelweg niet weet of niet begrijp; zoals ook de nuance zelf draait om het besef van wat niet wordt gezegd of meegenomen in de overwegingen. (…) Ik vraag veel van u, dat weet ik, maar dit essay wil niets liever dan voor het oog van de lezer ten onder gaan. Ik kan alleen maar hopen dat u mij de idiote ambitie vergeeft. Of nog liever dat u, voor even dan toch, zich eraan wilt overgeven.’
[Jan Postma, ‘Puinhopen van een poging – over nuance’, in: Is dit alles? p. 198.]
Archief voor mei 2022
Vertegenwoordiger van eigen werk
Ik reis een aantal steden af of mijn boeken te verkopen. Ik ben vertegenwoordiger van eigen werk. Dat is geen eenvoudige rol; het lijkt me makkelijker om het werk van anderen te verhandelen. Maar als ik goede zin heb, beleef ik echt plezier aan het spel van de verleiding, aan het aftasten wat de inkopers willen horen. Soms hebben ze mijn zoekende blik gezien en gedacht een klant te herkennen maar dan blijkt dat ik zelf iets te verkopen heb.
Zo nu en dan kom ik vanwege de reistijd en de afstand tussen het station en de boekhandel in de binnenstad rond het middaguur aan, en krijg ik te horen dat de inkoper net even lunchen is, of vrij. Dat men liever lokale schrijvers in de etalage legt, dat de voorkeur uitgaat naar boeken die eenvoudiger na te bestellen en te administreren zijn, dat men hier weinig van verwacht of er überhaupt niet aan begint – hoe goed het boek er ook uitziet. Soms krijg ik wedervragen en kan ik meer vertellen over mijn werk, aan de gezichtsuitdrukking van de inkopers aflezen wat hen overtuigt en wat niet – en ondertussen verder werken aan mijn pitch, die aan het einde van deze rondreis perfect zal zijn. Het resultaat is dat ongeveer de helft van de boekhandelaren mijn werk wel en de andere helft het niet wil verkopen.
Opvallend vaak gaan de gesprekken over de plek waar Polaroid van de dag in de winkel zou moeten liggen. De codering van het genre is 320, ‘literaire non-fictie’. Daarmee is voor de boekhandels de kous echter nog niet af. Soms schudden ze meewarig het hoofd: ‘dat is te algemeen’. Zijn mijn Polaroid-boeken literatuur, filosofie of toch meer iets voor de afdeling fotografie en kunst? ‘Ik zie hier “niemandsland” op het omslag staan,’ zei een van de inkopers met een peinzende glimlach, die haar twijfel leek te bevestigen.
Dit is mijn werk, zeg ik dan. Ik vind dat dit gemaakt moet worden, heb het daarom maar zelf uitgegeven en zou graag de kans krijgen het in winkels te laten zien, zodat iedereen het tegen kan komen, en voor zichzelf kan beoordelen of het waardevol is. Dit is mijn werk, het enige in zijn soort.
Soms krijg ik dan een duidelijke afwijzing, soms slappe excuses te horen, ik krijg te maken met onvervalste kruideniersmentaliteit, en zie hoe sommige boekhandelaren gevangen zitten in het keurslijf van hun keten. Gelukkig ontmoet ik ook veel oprecht nieuwsgierige, onafhankelijke en welwillende boekverkopers die best een risico willen nemen, al is het maar klein, en mijn boeken neer gaan leggen zodat ze zichtbaar zijn. Want je moet ze zien, door kunnen bladeren en erin kunnen lezen, stukje voor stukje, om te zien wat je in handen hebt.
Necropolis: Certosa di Bologna
Science & Fiction: OPEN OPEN OPEN
Op dinsdag 10 mei begint de elfde editie van Science & Fiction, de filmreeks van Louis Hartlooper Complex en de Universiteit Utrecht die ik mee organiseer. Vier avonden, vier bijzondere films, met een inleiding door wetenschappers. Prikkelende wetenschap en films van betekenis komen samen in de filmreeks Science & Fiction: OPEN OPEN OPEN – verspreid over vier avonden in mei en juni.
Science & Fiction gaat op dinsdag 10 mei van start met Shoplifters (Hirokazu Kore-Eda, 2018) en een inleiding door Joost de Laat, hoogleraar Global Economic Challenges, verbonden aan het Centre for Global Challenges van de Universiteit Utrecht. Als lid van het Open Science team van de Universiteit Utrecht neemt hij ons mee in de open samenwerking tussen wetenschappers, ervaringsdeskundigen en mensen uit de dagelijkse praktijk.
Shoplifters
Aan de rand van Tokio woont de familie van Nobuyo en haar man Osamu. Ze hebben weinig geld en overleven van het pensioentje van oma Hatsue en de winkeldiefstallen die ze samen met hun kinderen plegen. Hoewel de familie arm is en dicht op elkaar in een kleine ruimte leeft, hebben ze een gelukkig leven samen.
Op een dag onderweg naar huis komen ze het kleine meisje Juri tegen, dat van huis is weggelopen. Ze zegt niets, maar haar littekens spreken boekdelen. Osamu neemt haar mee naar huis, waar ze al snel wordt opgenomen in het hechte gezin. Toch verandert er vanaf dat moment iets. En wanneer verborgen geheimen aan het licht komen, worden de familiebanden ineens op de proef gesteld.
Shoplifters is een gevoelige film die desondanks ongemakkelijke, maar cruciale vragen stelt over de meest intieme van onze verhoudingen. Naast veel internationale waardering, kreeg de film onder andere de Gouden Palm tijdens het filmfestival van Cannes.
Over de filmreeks
Zoals op alle avonden in deze filmreeks, kunnen bezoekers na afloop van de film met de inleider in gesprek. Kom kijken, kom luisteren, kom meepraten op een of op alle avonden!
Dit is het volledige programma van Science & Fiction:
- Dinsdag 10 mei: Shoplifters (Hirokazu Kore-Eda, 2018)
- Dinsdag 24 mei: Burn after reading (Joel en Ethan Coen, 2008)
- Dinsdag 7 juni: Cold war (Pawel Pawlikowski, 2018)
- Dinsdag 21 juni: Get out (Jordan Peele, 2016)
Meer weten over de films, de inleiders en de filmreeks? Kijk op https://www.uu.nl/usbo/sciencefiction