Archief voor juni 2015

Na het avondeten keerde ik terug bij het boek dat ik eerder die middag was gaan lezen, De wandeling van Robert Walser (1917). Uiterst merkwaardige literatuur, die mijn aandacht moeilijk vast kon houden, al proefde ik er wel de tragische figuur doorheen die deze klaterende woorden- en gedachtenwaterval op papier had gekrabbeld. Meeslepender was het essay van W.G. Sebald dat er in deze mooie heruitgave aan was toegevoegd, `Le promeneur solitaire’. Tijdens het lezen van die herinnering aan Walser speelde ik de playlist af, die iemand als soundtrack bij De wandeling had gemaakt. Om mij heen werd het donker, in huis werd het stil, de poes lag op schoot. Op een klein schermpje keek ik nog een oude documentaire over Walsers leven en langzaam maar zeker verdween ik in een innerlijk universum, een gesloten wereld. De wereld van Walser zelf misschien, zijn Bleistiftgebiet, maar ook: in de gesloten wereld van de lezer. Een wereld waar niemand iets van kan zien, maar eentje die diep, wijds en rijk is. Tijdloos, en via ondoorgrondelijke wegen verbonden met andere werelden.

Naast mij lag mijn bladwijzer, een kaart van een lezing over Bas Jan Ader in Zeeland; de kaart van de man die vallen tot kunst had verheven en die naderhand verdwenen was op zee. De kaart in een boek van de vallende man die dood voorover gevallen was in de sneeuw. Een boek met daarin een beschouwing van Sebald, die na een aanrijding gestorven was aan zijn verwondingen. De avond met Walser werd de avond van de vallende man.

Vanaf de eerste rij had ik zicht op de nieuwe, zwarte, glimmend gepoetste herenschoenen van de jonge musici. Om mij heen sloten de mensen hun ogen om de tonen geconcentreerd tot zich te nemen. Gratis, midden op de dag, want dit was een lunchpauzeconcert. Ik moest aan Jan Arends denken en observeerde de rituelen van het klassieke concert. Wat me maar niet los wilde laten, was de gedachte dat de overhemden die de muzikanten droegen, net als hun broeken en schoenen, een maat te groot waren, misschien wel twee – gemaakt voor iemand van een andere leeftijd. De speelse muziek, geschreven door een al even jonge componist, klonk daarentegen uitermate volwassen. Precies, op maat.

Verfspetters liggen verspreid over de stoeptegels en de bladeren van de planten. Hier heeft iemand in grote haast en met grove kwast iets neer gekalkt. Een uitroep van woede, een persoonlijke boodschap, een waarschuwing misschien. Moest alles hiermee gezegd zijn of krijgt iemand anders nog een ultieme gelegenheid om te spreken? Is het de aankondiging van een reeks? Een Bijbelse zin? Telkens als ik erlangs kom, wil ik de stad door, op zoek naar antwoord.

In mijn leven als deeltijdambtenaar zijn de laatste werkweken voor de vakantie begonnen. Ik tel ze niet af, maar ik herken ze als de weken van opruimen, afronden en vooruitwerken – allemaal vanachter mijn bureau. Dinsdagavond was mijn laatste publieke optreden van dit jaar, alleen zaterdag heb ik nog een rol in het openbaar, zij het achter de schermen. Wat nog wel volgt, zijn de borrels, het bedrijfsuitje en een barbecue die het einde van het academisch jaar traditioneel markeren. Ik maak me daar weinig zorgen over, want in tegenstelling tot vorig jaar kan ik met tevredenheid constateren dat mijn jaarlijkse, in deze periode terugkerende ‘mensenhaat’ vooralsnog niet voelbaar is. Ik ben nog relatief mild en ontspannen. En aangezien er de komende tijd nogal veel leuke avonden en weekends komen, denk ik dat mijn misantropie weinig kans gaat krijgen voor de zomer. Moe ben ik al wel, maar er is gelukkig voldoende tijd om te slapen of slaap in te halen. Je zou zeggen; je hebt dus geen reden tot klagen. Het enige echter dat onder deze stand van zaken lijdt, is het schrijven.

Als ik leef, schrijf ik niet.

Schrijven is terugschrijven.

Dat voel ik altijd. Het knaagt aan me, ook al kies ik voor mijn lijf, mijn geestelijke rust. Ik maak nu nauwelijks polaroids – omdat er geen tijd is of omdat ik in slaap gevallen ben. Laat ik proberen tenminste zo nu en dan een snapshot te maken. Vanaf morgen, of de dag erna.